WSNP

Wat is WSNP?

WSNP is de afkorting voor ‘Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen’. Dit is een traject waaraan je kunt deelnemen om de (jarenlange) schulden die je achtervolgen tegen te gaan. Als je in een WSNP-traject komt, betekent dit voor jou dat een bewindvoerder je helpt om je schulden af te betalen. Daar hoort bij dat je een tijd niet zelf beschikt over je eigen geld. Het is een radicale oplossing om definitief van je schulden af te komen.

Wanneer krijg je WSNP?

Als je schulden hebt, kun je eerst terecht bij de gemeente. Daar helpt een schuldhulpverlener afspraken te maken met jouw schuldeisers. Dit heet het minnelijk traject. Bij aanmelding bij de schuldhulpverlening in je gemeente, worden er diverse mogelijkheden besproken met betrekking tot de schulden en de begeleiding daarvan. Is het niet gelukt om met de gemeente een goede oplossing te vinden? Dan kun je kijken naar de wettelijke schuldsanering (WSNP).

De voorwaarden

Je komt mogelijk in aanmerking voor WSNP als je schulden hebt:

• die je niet meer kunt betalen;
• het minnelijk traject is mislukt of niet heeft gezorgd voor een juiste oplossing (zoals hierboven beschreven);
• je de 5 voorafgaande jaren voordat je een beroep hebt gedaan doen op het WSNP-traject te goeder trouw ben geweest, wat betekent dat het duidelijk moet zijn dat je geen misbruik probeert te maken van het WSNP-traject;
• en dat je je zult houden aan de verplichtingen die jou zijn opgelegd.
• WSNP aanvragen: hoe het werkt
• Je kunt zelf een verzoek indienen voor de WSNP.

Bij het eindigen van het minnelijke traject, zal de gemeente een verzoekschrift opstellen bij de rechter voor een eventuele toelating tot de WSNP. De gemeente dient een 285 Fw-verklaring bij te voegen, waaruit blijkt dat de schuldhulpverlening hun uiterste best heeft gedaan om met schuldeisers tot een akkoord te komen. Je kunt niet zelf je bewindvoerder kiezen. De rechtbank wijst een bewindvoerder toe die de wettelijke regelingen voor je uitvoert.

Hoe lang zit je in de WSNP?

Een WSNP-traject duurt meestal 3 jaar, tenzij anders is opgelegd door de rechtbank. Het kan zijn dat je eerder stopt met het traject, bijvoorbeeld als je al eerder schuldenvrij bent (das mooi!) of als je je niet aan de verplichtingen hebt gehouden (minder mooi). Het recht op hulp via WSNP raak je dan een tijd kwijt.

Wat houdt het WSNP-traject in?

Het WSNP-traject zorgt ervoor dat je binnen een periode van 3 tot 5 jaar weer met een ‘schone lei’ kan starten. Dit betekent dat het geld dat je hebt gespaard tijdens de periode van het traject, aan het einde van het traject wordt verdeeld aan alle schuldeisers. Dan begin je daarna weer met een schone lei!

Wanneer het gespaarde bedrag niet hoog genoeg is om alle schuldeisers te voldoen, blijven er restvorderingen openstaan. Maar wanneer het traject volledig doorlopen is en je een ‘schone lei’ hebt gekregen, worden deze restvorderingen voor de schuldeisers niet meer opeisbaar en kunnen zij deze dus niet meer bij je innen.

Wat wordt er van jou verwacht?

Van jou wordt verwacht dat je op alle manieren meewerkt om weer schuldenvrij te worden. Denk hierbij aan:

• maandelijks geld overmaken naar de boedelrekening;
• je bewindvoerder altijd op de hoogte houden van veranderingen, zoals bijvoorbeeld bij het krijgen van een nieuwe baan, samenwonen en het ontvangen van giften of erfenissen;
• je best doen om zoveel mogelijk te verdienen, door bijvoorbeeld een extra baan te nemen, zodat je sneller je schulden kunt aflossen;
• dat je geen nieuwe schulden erbij maakt.

Kan het gebeuren dat je niet wordt toegelaten tot de WSNP?

De rechter bepaalt of je wordt toegelaten tot de WSNP. Er gelden een aantal uitzonderingen waarbij je niet wordt toegelaten tot deze schuldsaneringsregeling:

• voorafgaande aan het traject dien je een minnelijk traject te hebben doorlopen;
• waneer er schulden uit fraudezaken aanwezig zijn;
• als de rechter van mening is dat de aanvrager de verplichtingen uit de WSNP niet zal nakomen;
• als het minder dan 10 jaar geleden is dat de aanvrager uit een eerdere WSNP-traject is gekomen;

Ben je het als aanvrager niet eens met de uitslag? Dan kan je binnen 8 dagen na de uitspraak van de rechter in hoger beroep gaan. Let wel, je hebt altijd een advocaat nodig om in hoger beroep te gaan tegen een beslissing van de rechter of rechtbank.

Wat zijn de kosten? En hoe betaal je de WSNP?

Als je al schulden hebt, wil je vast niet te veel zorgen hebben over kosten van een WSNP-traject. Allereerst: voor de aanvraag van WSNP worden er géén kosten berekend. Dus mocht de aanvraag worden afgewezen, heeft je dit gelukkig niets gekost.

De WSNP zelf kost wel geld. De bewindvoerder werk immers voor jou. Deze bijdrage betaal je dus, maar je merkt er niet veel van. Dit bedrag wordt ingehouden door je bewindvoerder. Bij de hoogte moet je denken aan een bedrag tussen € 1.118,- en € 2.972,- (in 2020), afhankelijk om hoeveel personen het gaat, of je ondernemer bent of persoonlijk in de schuldsanering zit.

Mocht je door omstandigheden een advocaat nodig hebben, dan zijn daar wel kosten aan verbonden. Als je een laag inkomen hebt of al in het WSNP-traject zit, kun je in aanmerking komen door de overheid gefinancierde rechtsbijstand. Een advocaat wordt dan betaald door de Raad voor Rechtsbijstand. Je bent wel verplicht een eigen bijdrage te betalen, afhankelijk van de hoogte van je inkomen en vermogen.

De beslagvrije voet: hoeveel geld houd je zelf over?

Tijdens het traject betaal je meestal zelf je vaste lasten en normale rekeningen. De bewindvoerder die door de rechter is aangewezen voor jou, berekent een bedrag per maand waarvan je moet rondkomen. Dit is het VTLB, ofwel ‘vrij te laten bedrag’ of in andere situaties de beslagvrije voet. Alle inkomsten die boven dit bedrag komen, gaan naar de zogeheten boedelrekening. De boedelrekening is een speciale rekening onder het beheer van de bewindvoerder, waarvan de schuldeisers worden betaald en ook de bijdrage voor de bewindvoerder uit wordt betaald.

Het is wettelijk vastgesteld dat je minimaal 90% van de voor jou geldende bijstandsnorm mag behouden, ook wel beslagvrije voet genoemd. Jouw bewindvoerder berekent een maandelijks bedrag waar je van moet rondkomen. In dit bedrag zitten ook woonkosten, ziektekostenverzekering en andere inkomsten van jou en je partner.

Dit is het vastgestelde bedrag plus een reserveringstoeslag van 5%. Je behoudt dus 95% van de bijstandsnorm die op jou van toepassing is gedurende het traject. Als je minimaal 18 uur per week werkt, wordt het bedrag met 5% extra verhoogd, waardoor je dan 100% van de bestandsnorm ontvangt, maar dit wordt altijd in overleg gedaan met de bewindvoerder. Wanneer het bedrag, door bijvoorbeeld overwerk hoger uitkomt, mag je 90% van het inkomen behouden, plus 5% extra reserveringstoeslag.

Hoewel de hoogte volledig afhankelijk is van jouw persoonlijke situatie, is er wel een richting te geven naar aanleiding van de bijstandsnorm. In 2020 is de norm van de beslagvrije voet:

• jonger dan 21 jaar: tussen de € 947,09 en € 1352,98 (in 2019 tussen de € 227,85 en € 1150,85 per maand)
• vanaf 21 jaar: tussen de € 947,09 en € 1352,98 (in 2019 tussen de € 983,- en € 1407,11 per maand)
• pensioengerechtigde leeftijd of ouder: tussen de € 1058,63 en € 1434,98

Het deel boven de beslagvrije voet maakt de werkgever of uitkerende instantie over aan de gerechtsdeurwaarder, totdat de volledige schuld is voldaan. Je werkgever of de uitkerende instantie is verplicht hieraan mee te werken.

Wat als je niet tevreden bent over de bewindvoerder?

Een WSNP-bewindvoerder moet zich houden aan bepaalde gedragsregels. Het kan gebeuren dat je niet tevreden bent over de bewindvoerder die voor jou is aangewezen of dat je het idee hebt dat hij of zij zich niet aan de gedragsregels houdt. De volgende stappen kun je doorlopen:

Hoe lastig dit ook kan zijn, bespreek dit altijd eerst met de bewindvoerder. Wellicht kun je er samen uitkomen. Het is belangrijk dat je je goed voelt bij de bewindvoerder, je het vertrouwen hebt en met elkaar kunt praten en overleggen tijdens het project.

Helpt een persoonlijk gesprek niet? Dan kun je een schriftelijke klacht indienen bij je WSNP-bewindvoerder.

Wat gebeurt er na het WSNP-traject?

Allereerst is het goed om even stil te staan bij dit moment: na het positief afronden van een WSNP-traject, ben je namelijk schuldenvrij! En dat is natuurlijk super, daar heb je het allemaal voor gedaan. Het positief afronden van een WSNP-traject heet ‘een schone lei’.

Heb je de WSNP afgerond met een schone lei? Dan blijven de schulden nog wel 5 jaar zichtbaar bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). Dit heet een (negatieve) BKR-registratie en kan bijvoorbeeld betekenen dat het lastiger wordt om een lening of hypotheek af te sluiten wanneer je dit wenst.

Eindigt jouw traject zonder schone lei? Dan wordt er gekeken hoeveel je in de tussentijd van het traject bij elkaar hebt gespaard op de boedelrekening. Als er voldoende geld aanwezig is om schuldeisers te kunnen betalen uit de boedelrekening, word je failliet verklaard.

Is er onvoldoende geld gespaard tijdens de WSNP om aan de schuldeisers te voldoen? Dan ben je niet failliet, maar wordt het aanwezige geld dat op de boedelrekening gespaard is uitbetaald aan de schuldeisers. Het restant van alle overige schulden blijft wel bestaan. Dit betekent dat schuldeisers weer zullen gaan proberen het restant van hun vorderingen op jou te innen.